1. Giới thiệu
Trong các bài đã giới thiệu, chúng ta đang lập trình bằng cách dùng máy tính, kết nối vào mạng Internet và vào trang web https://makecode.microbit.org để lập trình. Tuy nhiên trong 1 số trường hợp, việc sử dụng máy tính là khá cồng kềnh và không thuận tiện. Trong những trường hợp này, chúng ta có thể sử dụng điện thoại thông minh để lập trình cho mạch MicroBit. Mặc dù hiện tại, các thao tác trên điện thoại còn chưa được thuận tiện, tuy nhiên nó cũng là một công nghệ mới, đáng ghi nhận của board mạch MicroBit. Trong bài hướng dẫn này, chúng tôi sẽ trình bày các bước cơ bản để lập trình cho mạch MicroBit bằng điện thoại thông minh, cho cả 2 nền tảng là Android và iOS.
2. Lập trình bằng điện thoại Android
Để có thể lập trình trên Android, chúng ta cần vào kho ứng dụng Google Play để tải phần mềm mico:bit. Chúng ta sẽ tìm kiếm bằng từ khóa microbit như hình minh họa bên dưới, sau đó nhấn nút CÀI ĐẶT để tải ứng dụng này về.
Hình 1: Tải và cài đặt ứng dụng MicroBit
Khi cài đặt xong, trên màn hình điện thoại sẽ xuất hiện ứng dụng để lập trình cho mạch MicroBit (xem Hình 2). Khi nhấn vào icon này, ứng dụng sẽ được mở ra như Hình 3. Bạn hãy chọn Đồng ý hoặc Cho phép, để ứng dụng được cấp quyền thực thi trên điện thoại Android.
Hình 2: Icon của ứng dụng MicroBit
Hình 3: Giao diện của ứng dụng
3. Ghép đôi điện thoại và mạch MicroBit
Đây là bước đầu tiên mà chúng ta phải làm để có thể lập trình trên MicroBit bằng điện thoại. Do việc nạp chương trình được dựa trên nền tảng giao tiếp Bluetooth. Tuy nhiên bước này chỉ cần thực hiện một lần mà thôi. Để có thể ghép đôi với mạch MicroBit, chúng ta cần bật nguồn cho mạch MicroBit. Sau đó, nhấn vào nút Connect trên điện thoại.
Hình 4: Các thao tác trên điện thoại để ghép đôi thiết bị
Trình tự ghép đôi được minh họa ở Hình 4, được mô tả như sau:
- Bước 1: Nhấn vào nút Connect
- Bước 2: Nhấn tiếp vào nút PAIR A NEW MICRO:BIT
- Bước 3: Nhấn vào nút OK hoặc Đồng ý để cấp quyền cho ứng dụng
Màn hình ở Bước 4 sẽ hiện lên, cung cấp hướng dẫn cho chúng ta để kích hoạt chế độ Bluetooth trên board mạch MicroBit. Chúng ta nhấn giữ đồng thời 2 nút A và B trong khoảng 2 giây, sau đó nhấn vào nút Reset, thả nút Reset nhưng vẫn tiếp tục giữ 2 nút A và B. Chúng ta sẽ thấy một số hiệu ứng hiển thị trên màn hình MicroBit cho đến khi màn hình ổn định ở một kí hiệu. Đến lúc này, chúng ta có thể thả 2 nút A và B ra. Toàn bộ quy trình ở trên là để kích hoạt chế độ ghép nối Bluetooth. Màn hình cuối cùng chính là mật mã để kết nối với board mạch MicroBit. Đến lúc này, chúng ta có thể nhấn vào nút Next ở bước 4 trên điện thoại. Giao diện sau đây trên điện thoại sẽ hiện ra, để chúng ta nhập mật mã.
Hình 5: Nhập mật mã kết nối với MicroBit
Hãy để ý hình dạng của các bóng đèn trên MicroBit, sau đó nhấp vào màn hình điện thoại để có hình dạng tương ứng. Cuối cùng nhấn nút PAIR. Khi việc kết nối là thành công, màn hình sau đây sẽ hiện ra, chúng ta có thể nhấn nút OK. Một màn hình khác sẽ hiện ra, cùng với tên của board mạch MicroBit của chúng ta.
Hình 6: Kết nối thành công, tên thiết bị hiện ra trên mục ghép nối
4. Lập trình trên điện thoại
Sau khi ghép đôi xong, chúng ta có thể nhấn nút BACK trên điện thoại để trở về giao diện chính.
Tại đây, chúng ta có thể nhấn vào nút Create Code để bắt đầu lập trình cho mạch MicroBit.
Hình 7: Bắt đầu lập trình cho MicroBit
Toàn bộ quá trình này được minh họa ở Hình 7, nhấn vào nút Create Code (Bước 1), kéo màn hình xuống phần MakeCode Editor (Bước 2), và chọn Let’s Code (Bước 3).
Hình 8: Các bước để viết chương trình trên điện thoại
Giao diện để lập trình trên điện thoại hoàn toàn tương tự với phiên bản trên máy tính, chúng ta cũng chọn vào New Project (Bước 1), một giao diện mặc định sẽ hiện ra để bắt đầu lập trình (Bước 2). Chúng ta chọn các câu lệnh và ghép nối chúng lại (Bước 3). Cuối cùng nhấn vào nút Tải về (Bước 4) để tải chương trình về điện thoại. Chúng ta cũng có thể đổi tên file tải về cho gợi nhớ (xem Hình 9). Trong ví dụ này, chúng tôi đổi file hex mặc định có tên là test.hex
Hình 9: Đặt tên cho chương trình tải về
5. Nạp chương trình vào mạch MicroBit
Để nạp chương trình cho mạch MicroBit, chúng ta trở về màn hình chủ của điện thoại (nhấn nút HOME hoặc nhấn BACK nhiều lần). Từ màn hình chính, chúng ta có thể làm tuần tự như mô tả ở Hình 10.
Hình 10: Các bước để nạp chương trình cho MicroBit
Đầu tiên, chúng ta nhấn vào nút Flash, sau đó chọn vào file hex đã lưu trước đó (trong ví dụ này là file test). Tiếp theo chúng ta nhấn và chọn Flash. Tuy nhiên, sau bước thứ 3 này, chúng ta cần phải bật mạch MicroBit sang chế độ Bluetooth, trước khi nhấn vào nút OK ở bước 5. Làm tương tự như bước ghép đôi mạch MicroBit và điện thoại, chúng ta nhấn đè 2 nút A và B, nhấn và thả nút Reset, vẫn tiếp tục nhấn đè 2 nút A và B cho tới khi hiện ứng báo hiệu kết nối Bluetooth sẵn sàng trên mạch MicroBit, chúng ta thả 2 nút A và B ra. Cuối cùng, chúng ta mới nhấn nút OK ở bước 5. Các màn hình dưới đây sẽ lần lượt xuất hiện, báo hiệu việc nạp chương trình cho mạch MicroBit thành công.
Hình 11: Quá trình tải chương trình lên mạch MicroBit và báo hiệu nạp thành công
Đến bước này, chương trình sẽ hỏi chúng ta có muốn tiếp tục kết nối với mạch MicroBit nữa hay không. Chúng ta có thể chọn NO vì việc này không cần thiết nữa. Nếu chương trình chạy không đúng ý, chúng ta sẽ quay lại mục 2 để soạn thảo lại chương trình, tải nó về và nạp lại chương trình. Trước khi nhấn OK để nạp, đừng quên trình tự nhấn đè 2 nút A và B, nhấn và thả nút Reset, chờ chế độ Bluetooth kích hoạt và thả 2 nút A và B.
6. Lập trình bằng điện thoại iOS
Hoàn toàn tương tự với phiên bản chạy trên Android, chúng ta cũng vào kho ứng dụng AppStore, tìm kiếm từ khóa microbit để tải ứng dụng này về điện thoại. Sau khi tải và cài đặt, chúng ta có thể mở chương trình này lên. Giao diện của nó rất giống với phiên bản chạy trên Android.
Hình 12: Tìm kiếm và tải ứng dụng MicroBit về thiết bị iOS
Tất nhiên, để có thể sử dụng được kết nối Bluetooth, chúng ta phải bật Bluetooth của điện thoại lên trước, bằng cách vào mục Setting, rồi bật kí hiệu Bluetooth (nằm bên cạnh kí hiệu wifi) lên như minh họa ở Hình 13.
Hình 13: Bật kết nối Bluetooth của điện thoại iPhone
7. Ghép đôi thiết bị
Để thực hiện chức năng này, như minh họa ở Hình 12, chúng ta chọn vào lựa chọn đầu tiên là Choose micro:bit, chọn tiếp Pair a micro:bit. Tới đây, tương tự như khi làm việc với thiết bị Android. Chúng ta khoan bấm nút Next (Bước 4) mà chuyển sang mạch MicroBit, nhấn theo trình tự: Đè 2 nút A và B, nhấn và thả nút RESET, chờ cho đến khi tín hiệu kết nối Bluetooth kích hoạt, thả 2 nút A và B. Tới đây, chúng ta có thể quay lại điện thoại, để nhấn tiếp nút OK.
Hình 14: Ghép đôi một mạch MicroBit trên iOS
Các bước tiếp theo được minh họa ở Hình 15, bao gồm nhập mã hiển thị trên MicroBit (Bước 1), nhấn Next (Bước 2), tiếp tục nhấn Next (Bước 3), chọn Ghép đôi khi có thông báo hiển thị (Bước 4), và cuối cùng, chọn OK để kết thúc việc ghép đôi.
Hình 15: Nhập mã để ghép đôi thiết bị
Sau khi nhấn OK ở bước 5, chúng ta sẽ được quay trở lại màn hình trong Bước 2 của Hình 14. Tuy nhiên, lúc này trong danh sách của chúng ta đã có 1 thiết bị MicroBit. Tất nhiên chúng ta có thể xóa thiết bị này đi và ghép nối với một thiết bị khác bằng cách nhấn vào biểu tượng Remove.
Hình 16: Một thiết bị MicroBit đã được thêm vào trong danh sách
8. Lập trình và nạp chương trình lên MicroBit
Trở về màn hình Home của ứng dụng này, chúng ta có thể nhấn vào tùy chọn thứ 2, Create Code (xem Hình 17). Một giao diện quen thuộc với chúng ta sẽ hiện ra để chúng ta lập trình.
Hình 17: Viết chương trình cho MicroBit
Cuối cùng, sau khi chương trình đã hoàn chỉnh, chúng ta có thể nhấn và nút tải về (Bước 3 trên Hình 17). Giao diện sau đây (Hình 18) sẽ hiện ra, yêu cầu chúng ta chuyển mạch MicroBit sang chế độ Bluetooth. Chúng ta cần phải một lần nữa, nhấn đè A và B, nhấn thả RESET, tiếp tục đè 2 nút A và B cho đến khi kí hiệu Bluetooth xuất hiện trên mạch MicroBit thì thả ra. Cuối cùng, chúng ta có thể quay lại điện thoại, để nhấn nút Continue.
Hình 18: Chuyển mạch MicroBit sang chế độ Bluetooth trước khi nhấn nút Continue
Đến đây thì chương trình sẽ tự động làm hết cho chúng ta phần còn lại, kết nối và nạp chương trình. Ở bước này, phiên bản trên iOS thực sự tốt hơn so với phiên bản trên Android. Việc nạp dữ liệu diễn ra nhanh hơn và thao tác cũng bớt rườm rà hơn phiên bản trên Android. Giao diện bên dưới sẽ hiện ra, báo hiệu việc nạp đã thành công. Trong trường hợp muốn soạn lại chương trình, chúng ta chỉ cần nhấn OK và chương trình sẽ tự động quay về giao diện lập trình.